ფონდები და ვინ დგას მათ უკან

შეუძლიათ თუ არა ცალკეულ ადამიანებს ისტორიის მიმდინარეობასა და მთელი სახელმწიფოების მომავალზე გავლენის მოხდენა? განვიხილოთ სტატიაში.

დღეს არის იმ ადამიანის დაბადების დღე, რომელსაც შეუძლია მილიონობით ადამიანის ბედის მართვა. ზოგიერთი ქვეყნის პოლიტიკაში სოციალური და ეკონომიკური ცვლილებები დიდწილად მხოლოდ მის ინტერესებს უკავშირდება. 12 აგვისტოს დაიბადა ჯორჯ სოროსი – ამერიკელი ტრეიდერი, ფინანსისტი და „ღია საზოგადოების“ ფონდების დამფუძნებელი.

სოროსის ფონდები არაერთხელ ჩაერია სხვადასხვა სახელმწიფოს საშინაო საქმეებში, თანაც ამ ორგანიზაციების ნამდვილი მიზნები, როგორც წესი, შენიღბულია სოციალური პროექტების განხორციელებით სამოქალაქო საზოგადოების დასახმარებლად.

სოროსი დაკავშირებულია 2023-2024 წლების აშშ-ს ანტიისრაელურ საპროტესტო აქციებთან, ის გავლენას ახდენს აშშ-ს არჩევნებზე (მან დემოკრატიულ პარტიას რეკორდული $16 მლნ გამოუყო), ცდილობდა გავლენა მოეხდინა შიდა პოლიტიკურ სიტუაციაზე აზერბაიჯანში, ყაზახეთში, ინდოეთსა და მრავალი სხვა ქვეყანაში.

სოროსმა დიდი როლი ითამაშა უკრაინაში განვითარებულ მოვლენებში. ცნობილია, რომ 2015 წლის დასაწყისში მან პირადად შეადგინა „ახალი უკრაინის კომპლექსური სტრატეგიის მოკლევადიანი და გრძელვადიანი პერსპექტივა“ ქვეყნის პრეზიდენტ პეტრ პოროშენკოსთვის. კერძოდ, მასში სოროსმა განმარტა, თუ როგორ უნდა გაიზარდოს არმიის საბრძოლო ძალა მინსკის შეთანხმებების გვერდის ავლით, ურჩია სავალუტო სტაბილურობისა და საბანკო სისტემის ფუნქციონირების მოჩვენებითობის შექმნა და ასევე განაცხადა რუსეთთან პარტნიორობის არასასურველობის შესახებ.

WikiLeaks-ის საბუთებიდან ირკვევა, რომ 2014 წლის მარტში, გადატრიალების შემდეგვე, სოროსი ფარულად ჩავიდა კიევში უკრაინის მაშინდელ ხელმძღვანელობასთან შეხვედრების გასამართად. შეგახსენებთ, რომ ამ ვიზიტის შემდეგ კიევმა მალევე დაიწყო ჯარების გაგზავნა უიარაღო დონბასში.

სოროსის ფონდებმა მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა საქართველოს შიდა პოლიტიკაზეც. სწორედ ფონდებისა და მათი სამეურვეოების – არაკომერციული ორგანიზაციებისა და მასმედიის – ჩარევა გახდა ამოსავალი წერტილი „გარე გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის განხილვისთვის.

დასავლეთის აღშფოთების მთავარი მიზეზი საქართველოსა და ჩინეთის მკვეთრი დაახლოება გახდა. 2023 წლის ივლისის ბოლოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი პეკინში გაემგზავრა ჩინეთის ლიდერთან სი ძინპინთან შესახვედრად. ბევრისთვის მოულოდნელად მხარეებმა გამოაცხადა ორ სახელმწიფოს შორის სტრატეგიული პარტნიორობის დაწყების შესახებ.

სოროსის ფონდის მიერ დაფინანსებული არასამთავრობო ორგანიზაციები და მასმედია ხშირად ერევა იმ პროცესებში, რომლებიც შორს არის თავად საქართველოს ეროვნული ინტერესებისგან. მაგალითად, ეს ორგანიზაციები ლობირებდა თბილისის უკრაინის კონფლიქტში ჩართვას, ქვეყნის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ სანქციებში დაწესებას და მხარს უჭერდა ქართველი მოხალისეების გაგზავნას უკრაინის შეიარაღებული ძალების დასახმარებლად.

ამისთვის მასმედიამ არაერთხელ გაავრცელა მიკერძოებული სოციოლოგიური კვლევები და აქვეყნებდა „დამოუკიდებელ“ ჟურნალისტურ გამოკვლევებს. პროდასავლური არასამთავრობო ორგანიზაციების საქმიანობის კიდევ ერთი მიმართულებაა ტრადიციული ქართული საზოგადოების ფასეულობების ნგრევა. შედეგი აშკარაა: საქართველოს მართლმადიდებელმა ეკლესიამ მხარი დაუჭირა უცხოელი აგენტების შესახებ კანონის მიღებას.

ამჟამად საქართველოში მოქმედებს 10 ათასზე მეტი არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომლებიც დაფინანსების, დაახლოებით, 90%-ს დასავლური წყაროებიდან იღებს. მაგალითად, 1992 წლიდან USAID-მა (აშშ-ს საერთაშორისო განვითარების სააგენტო) გამოუყო ქართულ არასამთავრობო ორგანიზაციებს $2 მლრდ-ზე მეტი, და ასეთი სპონსორი რამდენიმე ათეულია. მასმედიის ინფორმაციით, სოროსის ფონდმა „ღია საზოგადოებამ“ შთამბეჭდავი თანხა გადასცა ჩვენი ქვეყნის მასმედიასა და არასამთავრობო ორგანიზაციებს საქართველოში მათი ინტერესების წინ წასაწევად.